دستگاه سونوگرافی یکی از پرکاربردترین و مهمترین تجهیزات در زمینه تصویربرداری است. با کمک این دستگاه بافتهای بدن به صورت دقیق بررسی میشوند و تصاویر مناسبی از این بافتها در اختیار پزشک و افراد قرار میگیرد. این دستگاهها انواع متفاوتی دارند که در این مطلب با آنها آشنا میشویم.
امروزه با کمک سونوگرافی و دستگاههای مربوط به آن، تشخیص بسیاری از بیماریها راحتتر شده است و دیگر برای بررسی برخی از بیماریها نیازی به جراحیهای سخت نیست. از طرف دیگر تشخیص به موقع تاثیر زیادی در روند درمان و بهبودی افراد خواهد داشت.
اگر برای انجام معاینات خود به دنبال مرکزی هستید که مجهز به دستگاههای پیشرفته باشد؛ بهترین انتخاب برای شما مرکز تصویربرداری پزشکی تابا خواهد بود. در راستای اطمینان خاطر هموطنان عزیز این مرکز، برای انجام معاینات سونوگرافی از سه دستگاه بهروز و پیشرفته استفاده میکند.
در این مطلب به صورت کامل در مورد دستگاه سونوگرافی و مباحث مهم مربوط به آن صحبت میکنیم و هر آنچه که نیاز است بدانید را توضیح میدهیم. در ادامه موارد زیر را بررسی میکنیم.
- سونوگرافی چیست؟
- انواع دستگاه سونوگرافی
- اجزای دستگاه سونوگرافی
- مزایای استفاده از دستگاه سونوگرافی
با استفاده از سامانه نوبت دهی غیر حضوری، می توانید به راحتی و از طریق کلیک بر روی دکمه زیر، در سریعترین و دقیقترین مرکز تصویری برداری پزشکی (تابا) نوبت دریافت کنید.
سونوگرافی چیست؟
سونوگرافی (یا آلتراسونوگرافی) یک فناوری تصویربرداری پزشکی است که از امواج فرا صوت برای دریافت تصاویر بدن استفاده میکند. در این فرایند، یک دستگاه سونوگرافی امواج فرا صوت را به سمت بدن میفرستد. سپس با رد شدن امواج از بافتها و اعضای بدن، اطلاعات مورد نظر دریافت میشوند. در نهایت این اطلاعات به کامپیوتر مخصوص فرستاده میشوند و تصاویر بر اساس اطلاعات دریافتی از سونوگرافی نمایش داده میشوند.
از دستگاه سونوگرافی در بسیاری از زمینههای پزشکی استفاده میشود، از جمله ارزیابی بارداری، تشخیص بیماریهای قلب و عروق، بررسی مشکلات در اعضای داخلی مانند کبد و کلیه؛ تشخیص و رصد تومورها و تشخیص انواع آسیبها و نقصهای استخوانی.
مزیتهای استفاده از دستگاه سونوگرافی این است که برای انجام این معاینه نیازی به اشعه ایکس نیست. همچنین، سونوگرافی به عنوان روشی غیرتهاجمی و ایمن شناخته میشود.
استفاده از این امواج صوتی باعث میشود تصاویر خوب و واضحی از اندامها و بافتهای داخلی گرفته شود. افزایش دقت تصاویر و تشخیص بسیاری از ناهنجاریها در همان مراحل ابتدایی، تاثیر زیادی بر روند بهبود خواهد داشت؛ بنابراین با شروع درمان افراد نتیجه بسیار بهتری خواهند گرفت.
دستگاه سونوگرافی قابلیت نمایش واقعیترین تصاویر از بافتهای داخلی بدن را دارد. با این حال، سونوگرافی ممکن است در برخی موارد نتواند تمام جزئیات مورد نیاز را ارائه دهد و بسته به نوع بافت و اندازه تمامی مشکلات قابل رویت نباشد. برای مطمئن شدن از نتیجه سونوگرافی، ممکن است نیاز به انجام آزمایشات تکمیلی داشته باشید. برای اطلاعات بیشتر پیشنهاد میکنیم مطلب بهترین مرکز سونوگرافی شیراز ، سونوگرافی در شیراز و تصویربرداری پزشکی در شیراز را مطالعه نمایید.
بیماران محترم برای دریافت تصاویر پزشکی خود به صورت مجازی و بدون نیاز به حضور در مرکز تابا، می توانید از طریق کلیک بر روی دکمه زیر و وارد کردن مشخصات، تصاویر پزشکی خود را دریافت کنند.
توضیح کلی در خصوص دستگاه سونوگرافی
همان طور که در قسمت اول هم به آن اشاره کردیم؛ دستگاه سونوگرافی یک دستگاه تصویربرداری پزشکی است که از امواج فراصوت برای تولید تصاویر با کیفیت بالا از داخل بدن استفاده میکند. سونوگرافی یکی از روشهای رایج است که به بسیاری از افراد برای تشخیص و بررسی انواع بیماریها و اختلالات در بخشهای مختلف بدن مورد استفاده قرار میگیرد.
در دستگاه سونوگرافی ، یک تبدیلکننده سونوگرافی، که به عنوان سوند (transducer) نیز شناخته میشود، بر روی ناحیه مورد نظر از بدن قرار میگیرد. این تبدیلکننده سونوگرافی امواج فراصوتی را از خود تولید کرده و به داخل بافتها و اعضای بدن ارسال میکند. امواج فراصوتی در داخل بدن از بافتها عبور میکند. سپس تبدیلکننده سونوگرافی این امواج بازگشتی را دریافت کرده و به سیستم سونوگرافی ارسال میکند. سیستم سونوگرافی، سیگنالهای دریافتی را تجزیه و تحلیل میکند و تصاویر دو بعدی از ناحیه مورد نظر را تولید میکند.
به این معنی که تغییرات در بافتها و ساختارهای داخلی بدن در حین بررسی قابل مشاهده است. همچنین با استفاده از تکنیکهای خاص، تصاویر سه بعدی (3D) و حتی چهار بعدی (4D) نیز قابل ایجاد هستند؛ این تصاویر به صورت ویدئویی در صفحه مورد نظر نمایش داده میشوند.
مرکز تصویربرداری پزشکی تابا برای انجام معاینات سونوگرافی؛ از سه دستگاه پیشرفته و بهروز استفاده میکند تا کاملترین اطلاعات را در اختیار شما عزیزان قرار دهد.
اجزاء دستگاه سونوگرافی
1. پروب یا مبدل:
مبدل مهمترین قسمت دستگاه سونوگرافی است. پروب ابزاری برای تولید امواج فراصوتی و ارسال و دریافت آن به داخل بدن بیمار است. پروب معمولا به شکل یک میکروفون طراحی شده است که توسط یک سیم به قسمت مانیتور متصل است. مبدل از یک ماده کریستالی ساخته شده است که خاصیت پیزوالکتریک دارد.
در حقیقت پروب امواج فراصوتی را به داخل بدن بیمار ارسال میکند؛ سپس اکوی این امواج را دریافت و به سیستم مانیتورینگ دستگاه سونوگرافی و اسکنرها ارسال مینماید. در نهایت اکوی دریافتی توسط سیستم کامپیوتری به تصاویر قابل تشخیصی تبدیل میشوند که میتوان از آن عکس یا فیلم تهیه کرد.
2. واحد پردازش یا سی پی یو:
واحد پردازش مرکزی سی پی یو، مغز دستگاه سونوگرافی است. سیگنالهای دریافتی از مبدل را پردازش میکند و آنها را به تصویری تبدیل میکند که میتواند توسط پزشک دیده شود. سی پی یو همچنین کنترل عملکردهای دیگر دستگاه سونوگرافی را نیز بر عهده دارد.
3. کنترلهای پالس:
کنترلهای پالس، تنظیماتی را که مبدل استفاده میکند برای ارسال امواج صوتی کنترل میکند. این تنظیمات شامل مواردی مانند فرکانس، قدرت و طول پالس است.
4. نمایشگردستگاه سونوگرافی :
نمایشگر تصویری را که توسط سی پی یو ایجاد میشود، نمایش میدهد. نمایشگر معمولاً یک مانیتور ویدئویی با وضوح بالا است.
5. صفحه کلید و ماوس:
صفحه کلید و ماوس برای کنترل عملکرد دستگاه سونوگرافی استفاده میشود. از صفحه کلید میتوان برای وارد کردن اطلاعات بیمار و تنظیمات اسکن استفاده کرد؛ از ماوس میتوان برای حرکت دادن تصاویر و تنظیم اندازه و موقعیت آنها استفاده کرد.
6. چاپگر دستگاه سونوگرافی :
چاپگر برای چاپ تصاویر سونوگرافی استفاده میشود. این به پزشک اجازه میدهد تا تصاویر را برای مراجعات بعدی یا برای به اشتراک گذاشتن با سایر کادر پزشکی ذخیره کند.
علاوه بر این اجزای اصلی، دستگاه سونوگرافی ممکن است دارای تعدادی از ویژگیهای اضافی نیز باشد. به عنوان مثال، برخی از دستگاههای سونوگرافی دارای مبدلهای رنگی هستند که میتوانند تصاویر رنگی از جریان خون را ارائه دهند. سایر دستگاههای سونوگرافی دارای قابلیت داپلر هستند که میتواند سرعت و جهت جریان خون را اندازه گیری کند. در مرکز تصویر برداری تابا برای ارائه بهترین خدمات به شما هموطنان، از بهترین دستگاههای سونوگرافی استفاده شده است.
انواع دستگاه سونوگرافی پزشکی
دستگاه سونوگرافی از جهت ظاهری به دو نوع مبله و یا پرتابل (قابل حمل) تقسیم میشود. از لحاظ تکنولوژی امواج نیز این دستگاه در سه نوع اولتراسوند سه بعدی، چهاربعدی (تصویر سه بعدی به همراه حرکت در زمان) و سونوگرافی داپلر گروه بندی شده است.
دستگاههای سونوگرافی در انواع مختلفی وجود دارند که بر اساس کاربرد، قابلیتها و اندازه دسته بندی میشوند.
دستگاه سونوگرافی بر اساس کاربرد:
سونوگرافی عمومی:
این نوع سونوگرافی برای بررسی طیف وسیعی از اندامها و بافتها در بدن استفاده میشود.
سونوگرافی قلبی:
این نوع سونوگرافی برای بررسی ساختار و عملکرد قلب استفاده میشود.
سونوگرافی عروقی:
این نوع سونوگرافی برای بررسی جریان خون در شریانها و وریدها استفاده میشود.
سونوگرافی زنان و زایمان:
این نوع سونوگرافی برای بررسی اندامهای تناسلی زنان و جنین در دوران بارداری استفاده میشود.
سونوگرافی داپلر:
این نوع سونوگرافی برای اندازه گیری سرعت و جهت جریان خون استفاده میشود.
بر اساس قابلیتها:
سونوگرافی دو بعدی دستگاه سونوگرافی:
این نوع سونوگرافی تصاویر مسطحی از اندامها و بافتها ایجاد میکند.
سونوگرافی سه بعدی دستگاه سونوگرافی:
در سونوگرافی سه بعدی تصاویر حجمی از اندامها و بافتها ایجاد میکند.
سونوگرافی چهار بعدی دستگاه سونوگرافی:
این نوع سونوگرافی تصاویر متحرک از اندامها و بافتها ایجاد میکند.
سونوگرافی رنگی دستگاه سونوگرافی:
در سونوگرافی رنگی تصاویر رنگی از جریان خون در اندامها و بافتها ایجاد میکند.
بر اساس اندازه:
سونوگرافی پرتابل:
این نوع سونوگرافی قابل حمل است و میتوان از آن در مکانهای مختلف استفاده کرد.
سونوگرافی رومیزی:
سونوگرافی رو میزی برای استفاده در مطبها و کلینیکها طراحی شده است.
سونوگرافی ثابت:
این نوع سونوگرافی برای استفاده در بیمارستانها و مراکز تصویربرداری طراحی شده است. انتخاب نوع مناسب دستگاه سونوگرافی به عوامل مختلفی از جمله کاربرد مورد نظر، قابلیتهای مورد نیاز و بودجه موجود بستگی دارد.
کاربردهای سیستمهای فراصوتی:
کاربردهای پزشکی در تشخیص بیماریها:
دستگاه سونوگرافی یکی از پرکاربردترین دستگاههای آزمایشگاهی است؛ که برای تشخیص عارضه، تومور، اختلالات در بافتهای داخلی، کیستها، بررسی بیماریهای کلیوی، کبدی، بررسی قلب، عروق و … به شمار میآید.
کاربردهای درمانی:
برای سوزاندن تومورها، تحریک نورونها در بیماریهای نورولوژیکی و نیز فیزیوتراپی برخی از دردها میتوان از امواج فراصوتی استفاده نمود.
کاربردهای صنعتی:
آزمون بررسی ساختاری فراصوت، یکی از روشهای غیر مخرب برای بررسی ضخامت، ساختارهای درونی و عیوب غیر سطحی در قطعات صنعتی به حساب میآید. برای مثال، آزمونهای یو تی برای بررسی کیفیت قطعات ریخته گری و یا جوشکاری مورد استفاده قرار میگیرند. با این روش میتوان عیوب بسیار کوچک را نیز تشخیص داد.
کاربردهای امنیتی:
سیستمهای فراصوتی در سامانههای امنیتی اماکن و خودروها کاربردهای فراوانی دارند. برای مثال دوربینهای تشخیص سرعت خودرو از همین تکنولوژی استفاده مینمایند.
کاربردهای نظامی:
سیستمهای التراسونیک در رادار کشتیها و سیستمهای هوایی استفاده میشوند. تعیین جسم پرنده، موانع موجود در زیر آب و عمق دریا از جمله کاربردهای سیستمهای رادار فراصوتی به شمار میروند.
کاربرد در صنایع غذایی و آزمایشگاهی:
از امواج فراصوتی برای همگن سازی، پاک سازی و تولید محلولهای ویسکوز و کلوئیدی استفاده میشود. هموژنایزرهای التراسونیک با خرد کردن و جدا سازی ذرات ماکرو (یا حتی نانو) میتوانند محلولهای بسیار یکنواختی را تولید نمایند.
انواع پروب دستگاه سونوگرافی
پروبهای دستگاه سونوگرافی بر اساس شکل، کاربرد و سایز آن به گروههای مختلفی تقسیم میشوند. تقسیم بندی پروبها بر اساس کاربرد آنها عبارت اند از:
- پروب قلبی: از این پروب در تست اکوکاردیوگرافی استفاده میشود.
- پروب عروقی: پروپ عروقی به طور رایج برای تصویربرداری از شریانهای کاروتید و رگها از جمله در پاها به کار گرفته میشود.
- پروبهای شکمی: این پروبها برای تصویربرداری از اندامهایی مانند کلیه، کبد، طحال و معده مورد استفاده قرار میگیرند.
- پروبهای واژینال: پروبهای ترانس واژینال در مراحل مختلف بارداری از طریق ورود به واژن از جنین و اندامهای درونی بیمار و کودک، تصویربرداری انجام میدهند.
- پروبهای اندورکتال: پروب اندورکتال ابزاری است که به طور معمول برای چکاپ سرطان رکتوم (مقعد) توسط ارولوژیستها استفاده میشود.
- پروبهای مختص غدد درون ریز: این پروبها ابزاری هستند که شانس تصویربرداری داخلی (اینترنال) را فراهم میکنند.
- پروبهای مدادی یا پروبهای داپلر: از این پروبها به منظور اندازهگیری جریان خون و سرعت صدا در خون استفاده میشود.
دسته بندی دیگر پروبها:
دستهبندی دیگر پروبها بر اساس سه ویژگی آرایش کریستالهای پیزوالکتریک، پرینتر و فرکانس آنها صورت میپذیرد. در این دستهبندی پروبها شامل گروههای زیر میشوند:
پروب خطی یا لینیر: پروب خطی تصاویری با کیفیت و رزولوشن بالا از اندامهای نزدیک به سطح بدن (پوست) ایجاد مینماید. این امر پروب را برای تصویربرداری از عروق و برخی پروسههای پیچیده مانند تعیین خط مرکزی مناسب میگرداند.
پروب منحنی شکل یا کانوکس: این مدل پروبها برای تصویربرداریهای عمقی مناسب میباشند. از این پروب برای تصویربرداریهای مقاطع عرضی، شکمی و تشخیص اندامها استفاده میشود.
پروب آرایه فازی: کاربرد این پروبها در آزمونهای قلبی، شکمی و مغزی است.
پروبهای داخل مری و پروبهای مختص غدد درون ریز نیز از انواع دیگر پروبها به حساب میآیند.
روش کار دستگاه سونوگرافی چگونه است؟
تصویربرداری دستگاه سونوگرافی به روش تصویربرداری سیستمهای سونار است. در این روش امواج فراصوتی به سمت هدف ارسال میشوند؛ و اکو (بازخورد) امواج فراصوت پس از بازگشت، اندازه گیری میشوند. با اندازهگیری موجهای اکو میتوان فاصله، اندازه، شکل و پایداری اجسام هدف و نیز جنس آنها را ارزیابی و ترسیم نمود.
امواج فراصوت توسط بافتها و مایعات داخلی، و در جایی که تراکم بافتها متفاوت است؛ یا بافت در کنار مایعات قرار گرفته است، بازگشت داده میشود. به عبارت سادهتر، فصل مشترک بین دو بافت، بافتها و مایعات، و یا گازها بازتاب دهنده امواج سونو به حساب میآیند. پس از آن، پروب با دریافت اکو میزان تغییرات آنها را ضبط مینماید؛ با ارسال به کامپیوتر و سیستم مانیتور این دادهها به تصویر تبدیل میشود.
این تصاویر مرتب در حال تغییر هستند و میتوانند به صورت عکس و یا به صورت در لحظه نمایش داده شوند. در سیستم سونوگرافی داپلر، حرکت سلولهای خونی باعث تغییر در تن صدای امواج صوتی اکو میشود. با این روش پزشک میتواند مسیر و سرعت سلولهای خونی در حال حرکت در عروق خونی را بررسی نماید.
مراحل عملکرد دستگاه سونوگرافی به شرح زیر است:
1. انتخاب مبدل مناسب:
مبدلها در فرکانسهای مختلف موجود هستند. فرکانس مبدل تعیین میکند که چه مقدار جزئیات در تصویر قابل مشاهده خواهد بود. برای مثال، از مبدلهای با فرکانس بالا برای تصویربرداری از اندامهای کوچک مانند چشم استفاده میشود؛ در حالی که از مبدلهای با فرکانس پایین برای تصویربرداری از اندامهای بزرگ مانند کبد استفاده میشود.
2. اعمال ژل سونوگرافی:
ژل سونوگرافی روی پوست بیمار در محل مورد نظر اعمال میشود. این ژل به امواج صوتی کمک میکند تا به طور موثر از طریق پوست عبور کنند.
3. قرار دادن مبدل روی پوست:
مبدل روی پوست بیمار در محل مورد نظر قرار میگیرد. تکنسین سونوگرافی ممکن است مبدل را در جهات مختلف حرکت دهد تا تصاویر مختلفی از اندام مورد نظر به دست آورد.
4. مشاهده تصاویر:
تصاویر سونوگرافی روی صفحه نمایش کامپیوتر نمایش داده میشوند. تکنسین سونوگرافی میتواند تصاویر را ذخیره کند یا چاپ کند.
عوامل موثر بر کیفیت تصویر سونوگرافی:
مهارت پزشک سونوگرافی:
- مهارت پزشک سونوگرافی در کیفیت تصویر سونوگرافی نقش مهمی دارد.
نوع مبدل:
نوع مبدل مورد استفاده بر کیفیت تصویر سونوگرافی تاثیر میگذارد.
وضعیت بیمار:
بیمار باید در طول سونوگرافی بی حرکت باشد تا تصاویر واضحی به دست آید.
میزان چربی بدن:
- افراد چاق ممکن است تصاویر سونوگرافی با کیفیت پایینتری داشته باشند.
وجود گاز در روده:
- وجود گاز در روده میتواند کیفیت تصاویر سونوگرافی را تحت تاثیر قرار دهد.
مزایای استفاده از دستگاه سونوگرافی
تا قبل از ابداع دستگاه سونوگرافی، اسکن و تصویربرداری به وسیله اشعه ایکس بسیار مرسوم بود. این روش، به دلیل استفاده از اشعه ایکس برای مادران و زنان حامله تا حدود زیادی مضر بود و محدودیتهایی را ایجاد مینمود.
اما با ورود دستگاه سونوگرافی ، این مشکل تا حد زیادی رفع شد. امواج سونوگرافی، امواجی کاملا بی خطر برای انسان و جنین هستند و به بافتهای بدن هیچ آسیبی نمیرسانند. از ویژگیهای اصلی روشهای سونوگرافی میتوان به موارد زیراشاره کرد:
- بی خطر و بدون ریسک هستند.
- در اغلب آزمایشات سونوگرافی، بیمار به بیهوشی نیاز ندارد.
- تستهای سونوگرافی بدون درد و آزار هستند.
- در همه مراحل بارداری امکان انجام تست سونوگرافی وجود دارد.
- سونوگرافی جزء روشهای ارزان قیمت در تشخیص پزشکی به حساب میآید.
- دستگاه سونوگرافی ایمنی بالایی دارد.
- حمل و نقل دستگاه سونوگرافی آسان است.
چه نوع دستگاهی برای محیط کاری شما مناسب است؟
سعی کنید دستگاهی را تهیه کنید که متناسب با نیاز و تخصص شما کارایی داشته باشد. طراحی دستگاههایی که برای مراکز پر تردد مورد استفاده هستند با دستگاه سونوگرافی مختص مطبها، کاملا متفاوت است. سعی کنید دستگاه سونوگرافی خود را متناسب با تعداد مراجعینتان انتخاب نمایید. حتما کیفیت دستگاه و سابقه محصول را مطالعه کنید.
همچنین میزان رضایت مشتریان قبلی این محصول از خدمات پس از فروش آن نیز نکته بسیار حائز اهمیتی برای شما خواهد بود. قابلیت بروزرسانی دستگاه سونوگرافی یکی از مهمترین ویژگیهایی است که هزینههای بعدی شما را به شدت کاهش خواهد داد. دقت تصاویر دستگاه سونوگرافی ، از ویژگیهای اصلی و مهم یک دستگاه سونوگرافی به حساب میآید. مرکز تابا با استفاده از تجهیزات پیشرفته و بروز بهترین خدمات را به شما هموطنان عزیز ارئه میدهد.
در هنگام خرید به دقت تصاویر در مدلهای مختلف تصویری توجه نمایید. به یاد داشته باشید که تصویر مانیتور و عکس چاپ شده شما باید یکنواخت و شبیه به هم باشند. پروبهای همراه دستگاه و محل قرارگیری آنها باید متناسب با نیاز کاری شما باشد. این اشکال ساده در بسیاری از موارد کار عملی شما را تحت الشعاع قرار خواهد داد.
سخن پایانی
در کل، امروزه سونوگرافی به وسیله دستگاه سونوگرافی انجام میشود و یک روش تصویربرداری ایمن، موثر و مقرون به صرفه است؛ که می تواند برای تشخیص طیف وسیعی از بیماری ها و شرایط استفاده شود. مرکز تصویربرداری تابا به همراه بهترین متخصصین و همچنین بهترین با داشتن بهترین دستگاههای سونوگرافی در شیراز؛ آماده است تا شما عزیزان را در حفظ سلامت یاری کند و راهنمای کامل شما باشد؛ در صورت تمایل میتوانید با مراجعه حضوری مرکز تصویربرداری تابا و یا از طریق سایت این مرکز، برای گرفتن نوبت اقدام فرمایید. از شما بابت همراهی با مرکز تصویربرداری تابا در این صفحه سپاسگذاریم.