سوالات متداول
پوکی استخوان چقدر شایع است؟
پوکی استخوان در افراد بالای 50 سال بسیار شایع است. کارشناسان تخمین میزنند که نیمی از زنان و از هر 4 مرد، یک نفر بالای 50 سال به پوکی استخوان مبتلا هستند.
مطالعات نشان داده است که از هر 3 بزرگسال بالای 50 سال که هنوز پوکی استخوان ندارند؛ 1 نفر دارای درجاتی از کاهش تراکم استخوان (استئوپنی) است. افراد مبتلا به استئوپنی علائم اولیه پوکی استخوان را دارند که اگر درمان نشود، استئوپنی میتواند به پوکی استخوان تبدیل شود.
چه چیزی باعث پوکی استخوان می شود؟
پوکی استخوان معمولا زمانی رخ میدهد که سن شما بالا میرود؛ همچنین استخوانهای شما توانایی خود را برای رشد مجدد و اصلاح خود از دست میدهند.
استخوانها مانند هر قسمت دیگری از بدن یک بافت زنده است. شاید اینطور به نظر نرسد، اما آنها به طور مداوم در حال جایگزینی سلولها و بافتهای خود در طول زندگی شما هستند. تا حدود 30 سالگی، بدن شما به طور طبیعی بیشتر از آنچه از دست میدهید، استخوان میسازد. پس از 35 سالگی، تجزیه استخوان سریعتر از آنچه بدن شما میتواند جایگزین آن کند؛ اتفاق میافتد، که باعث از بین رفتن تدریجی توده استخوانی میشود.
اگر پوکی استخوان دارید، توده استخوانی را با سرعت بیشتری از دست میدهید. افراد پس از یائسگی سریعتر از حد معمول توده استخوانی را از دست میدهند.
چگونه میتوانم خطر پوکی استخوان را کاهش دهم؟
ورزش و مصرف کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی خود معمولاً تمام چیزی است که برای جلوگیری از پوکی استخوان به آن نیاز دارید. پزشک شما به شما کمک میکند ترکیبی از درمانهایی را پیدا کنید که برای شما و سلامت استخوان شما بهترین است.
پیروی از یک برنامه غذایی و ورزشی که برای شما سالم است به شما کمک میکند تا سلامت استخوان خود را حفظ کنید. برای معاینات منظم به یک پزشک متخصص در این زمینه مراجعه کنید. آنها همچنین به تشخیص هر گونه مشکل یا علائمی که بر استخوانهای شما تأثیر میگذارد در اسرع وقت کمک میکنند.
اگر بالای 65 سال دارید یا سابقه خانوادگی پوکی استخوان دارید؛ در مورد انجام آزمایش تراکم استخوان با پزشک خود صحبت کنید. جهت دریافت نوبت سنجش تراکم استخوان در مرکز جامع تصویربرداری پزشکی تابا با ما در ارتباط باشید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده هرگونه تغییر در بدن خود که ممکن است علائم هشدار دهنده پوکی استخوان باشد؛ به پزشک مراجعه کنید. در مورد علائم دیگری که تجربه میکنید با پزشک خود صحبت کنید، به خصوص اگر درد استخوان یا مشکل در حرکت دارید .
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنیم؟
اگر فکر میکنید استخوان شکستهای دارید یا هر یک از علائم زیر را تجربه کردید سریعا به اورژانس مراجعه کنید:
- درد شدید
- عدم حرکت بخشی از بدن
- قسمتی از بدن شما به طور قابل توجهی از نظر ظاهری متفاوت یا خارج از محل معمول خود قرار دارد.
- تورم
- کبودی جدیدی که همزمان با هر یک از علائم دیگر ظاهر شود.
پوکی استخوان به خودی خود کشنده نیست و امید به زندگی شما را تغییر نمیدهد. اما میتواند احتمال شکستگی استخوان را افزایش دهد و خطر شکستگیهای شدیدتر یا عوارض ناشی از شکستگی را افزایش دهد. برخی از مطالعات نشان دادهاند که شکستگیهای لگن در بزرگسالان بالای 65 سال منجر به کاهش تحرک و مرگ زود هنگام میشود.
پوکی استخوان استخوانهای شما را نازکتر و ضعیفتر از آنچه باید باشد میکند. این میتواند خطرناک باشد زیرا احتمال شکستگی استخوان را افزایش میدهد. بسیاری از مردم حتی نمیدانند که پوکی استخوان دارند تا زمانی که باعث شکستگی استخوان شود.
چه تفاوتی بین کاهش تراکم استخوان و پوکی استخوان وجود دارد؟
کاهش تراکم استخوان مرحلهی اولیهای از ضعیف شدن استخوانهاست که هنوز به حد خطرناک نرسیده است؛ اما اگر کنترل نشود، ممکن است به پوکی استخوان تبدیل شود. در پوکی استخوان، تراکم استخوان بهشدت کاهش یافته و استخوانها شکننده و مستعد شکستگی میشوند. سنجش دقیق این دو وضعیت با تست DEXA در مرکز تصویربرداری تابا امکانپذیر است.
آیا پوکی استخوان با درد همراه است؟
پوکی استخوان معمولاً در مراحل اولیه هیچگونه درد یا علامت مشخصی ندارد و به همین دلیل به آن “بیماری خاموش” گفته میشود. اما با پیشرفت بیماری و ضعیفتر شدن استخوانها، ممکن است فرد دچار شکستگیهای دردناک بهویژه در نواحی ستون فقرات، لگن یا مچ دست شود. شکستگیهای ستون فقرات میتوانند باعث درد مزمن کمر، کاهش قد و حتی خم شدن قامت شوند. اگر فرد بدون علت مشخص دچار دردهای استخوانی یا کمردرد مزمن شود؛ بهتر است برای سنجش تراکم استخوان به مراکز تخصصی مانند مرکز تصویربرداری تابا مراجعه کند تا وضعیت استخوانها بررسی شود.
چرا پوکی استخوان در زنان یائسه بیشتر دیده میشود؟
پوکی استخوان در زنان یائسه بیشتر دیده میشود چون با شروع یائسگی، سطح هورمون استروژن بهشدت کاهش مییابد. استروژن نقش مهمی در حفظ تراکم استخوانها دارد؛ وقتی این هورمون کاهش پیدا میکند، سرعت تجزیه استخوانها بیشتر از ساخت آنها میشود. این فرآیند باعث کاهش تراکم استخوان و در نهایت افزایش احتمال پوکی استخوان میشود.
همچنین، بسیاری از زنان در دوران یائسگی دچار تغییراتی در سبک زندگی، تغذیه و فعالیت بدنی میشوند که ممکن است این روند را تشدید کند. به همین دلیل، پایش تراکم استخوان در این دوران اهمیت زیادی دارد. در مرکز تصویربرداری تابا امکان انجام تست سنجش تراکم استخوان با دقت بالا فراهم است؛ تا درنتیجه زنان بتوانند در زمان مناسب از وضعیت سلامت استخوانهای خود آگاه شوند و اقدامات پیشگیرانه یا درمانی را شروع کنند.
آیا پوکی استخوان باعث کوتاه شدن قد میشود؟
بله، پوکی استخوان میتواند باعث کوتاه شدن قد شود، بهویژه زمانی که استخوانهای ستون فقرات درگیر شوند. در این حالت، مهرهها به دلیل کاهش تراکم و استحکام استخوانی، ممکن است دچار فشردگی یا شکستگیهای کوچک شوند؛ در نتیجه به مرور زمان باعث خمیده شدن پشت و کاهش قد فرد میگردد. این تغییر معمولاً تدریجی و بدون درد شدید است، به همین دلیل ممکن است فرد تا مدتها متوجه آن نشود.
اگر کاهش قد یا خمیده شدن قامت را در خود یا اطرافیان مشاهده میکنید، بهتر است سنجش تراکم استخوان انجام دهید. در مرکز تصویربرداری تابا این آزمایش با دستگاههای دقیق و پیشرفته انجام میشود؛ همچنین میتواند در تشخیص زودهنگام پوکی استخوان بسیار کمککننده باشد.
آیا کودکان و نوجوانان هم ممکن است به پوکی استخوان مبتلا شوند؟
اگرچه پوکی استخوان بیشتر در بزرگسالان، بهویژه در زنان مسن، شایع است، اما کودکان و نوجوانان نیز ممکن است به پوکی استخوان مبتلا شوند؛ هرچند این وضعیت نادر است. در این گروه سنی، پوکی استخوان معمولاً به دلایل خاصی مانند اختلالات ژنتیکی، بیماریهای مزمن یا استفاده طولانیمدت از داروهای خاص رخ میدهد. همچنین، کمبود شدید کلسیم و ویتامین D یا عدم فعالیت بدنی در دوران رشد میتواند به مشکلات استخوانی منجر شود.
اگر علائم غیرعادی مانند شکستگیهای مکرر یا درد استخوانی در کودکان مشاهده شود؛ انجام سنجش تراکم استخوان در مراکز تخصصی مانند مرکز تصویربرداری تابا میتواند به شناسایی مشکلات استخوانی کمک کند.
آیا استفاده از مکملها میتواند مانع پیشرفت پوکی استخوان شود؟
بله، استفاده از مکملها میتواند به مانع پیشرفت پوکی استخوان کمک کند. مکملهایی مانند کلسیم و ویتامین D نقش مهمی در تقویت استخوانها و جلوگیری از کاهش بیشتر تراکم استخوان دارند. کلسیم به ساخت و حفظ استخوانها کمک میکند و ویتامین D جذب کلسیم را در بدن افزایش میدهد.
اگرچه مکملها نمیتوانند پوکی استخوان را بهطور کامل درمان کنند؛ اما بهویژه با ورزش منظم و تغذیه مناسب، میتوانند روند بیماری را کند کرده و خطر شکستگیها را کاهش دهند.
برای دریافت بهترین نتایج، بهتر است تحت نظر پزشک و در کنار سایر روشهای درمانی، این مکملها مصرف شوند.
آیا پوکی استخوان بیماری ارثی است؟
بله، پوکی استخوان میتواند بهطور ارثی منتقل شود. اگر یکی از والدین، بهویژه مادر، سابقه پوکی استخوان یا شکستگیهای ناشی از آن را داشته باشد؛ احتمال ابتلای فرزند به این بیماری بیشتر است. ژنتیک نقش مهمی در تعیین تراکم استخوانها و چگونگی پاسخ بدن به تغییرات هورمونی و فاکتورهای محیطی دارد. بهعلاوه، عوامل دیگری مانند تغذیه، فعالیت بدنی و سبک زندگی هم بر احتمال بروز این بیماری تأثیر دارند.
افرادی که سابقه خانوادگی پوکی استخوان دارند باید بیشتر مراقب سلامت استخوانهای خود باشند؛ همچنین برای سنجش تراکم استخوان به مراکز تخصصی مانند مرکز تصویربرداری تابا مراجعه کنند؛ تا در صورت لزوم، اقدامات پیشگیرانه یا درمانی بهموقع انجام دهند.
آیا پوکی استخوان قابل برگشت است؟
پوکی استخوان بهطور کامل قابل برگشت نیست؛ اما میتوان با درمانهای مناسب و تغییرات سبک زندگی، پیشرفت بیماری را کند کرده و سلامت استخوانها را بهبود بخشید. درمانهایی مانند داروهای ضدپوکی استخوان، مکملهای کلسیم و ویتامین D، ورزش منظم و تغذیه مناسب میتوانند به تقویت استخوانها و کاهش خطر شکستگیها کمک کنند.
اگرچه استخوانهای آسیبدیده در اثر پوکی استخوان بهطور کامل به حالت اولیه بازنمیگردند؛ با این حال، اقدامات پیشگیرانه و درمانی میتوانند باعث افزایش تراکم استخوان و کاهش عوارض ناشی از پوکی استخوان شوند.